ความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตในระบบนิเวศ
สิ่งมีชีวิตในระบบนิเวศมีความสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อม โดยพยายามปรับตัวให้เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมซึ่งจะช่วยให้สิ่งมีชีวิตเหล่านั้นสามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ สภาพแวดล้อมที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิต เช่น ดิน น้ำ อากาศ แสงสว่าง เป็นต้น ในการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิตนอกจากจะมีความสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อมแล้ว สิ่งมีชีวิตด้วยกันยังมีความสัมพันธ์กันอีกด้วยจึงอาจจำแนกลักษณะความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อมได้ 2 ประการคือ ความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับสิ่งไม่มีชีวิต และความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับสิ่งมีชีวิต
ความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับสิ่งไม่มีชีวิต
สิ่งแวดล้อมที่ไม่มีชีวิตมีอิทธิพลต่อการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิต ได้แก่
1.
แสง ปริมาณแสงในธรรมชาติแต่ละแห่งแตกต่างกันทำให้แต่ละ
บริเวณ มีสิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่ต่างกัน มีอิทธิพลต่อสิ่งมีชีวิต
บริเวณ มีสิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่ต่างกัน มีอิทธิพลต่อสิ่งมีชีวิต
เช่น
- เป็นปัจจัยสำคัญในกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสงของพืช
- มีอิทธิพลต่อการหุบหรือบานของใบและดอกของพืชหลายชนิด เช่น
ใบกระถิน ใบไมยราบเป็นต้น
แสงจากดวงอาทิตย์ นอกจากช่วยให้ความอบอุ่นแล้ว ยังเป็นแสงสว่างที่ช่วยในการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิตต่างๆอีกด้วย
ภาพประกอบ แสงจากดวงอาทิตย์ |
2.
น้ำ มีความสำคัญต่อสิ่งมีชีวิต ดังนี้
- เป็นสิ่งจำเป็นต่อการสร้างอาหารของพืช
และการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิตทุกชนิด
-
เป็นตัวทำละลายที่สำคัญที่ทำให้แร่ธาตุต่างๆที่มีอยู่ในดินละลายและซึมสู่พื้นดินให้พืชสามารถนำไปใช้ได้
-
เป็นปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อการงอกของเมล็ด
- เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสิ่งมีชีวิต
น้ำ เป็นสิ่งที่จำเป็นต่อสิ่งมีชีวิตทุกชนิด
3. ดิน
พืชใช้ดินเป็นแหล่งที่อยู่ในการเจริญเติบโตเพราะในดินมีธาตุอาหารที่สำคัญของพืช
สัตว์ใช้ดินเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยและแหล่งอาหาร ดังนั้นดินจึงมีอิทธิพลต่อสิ่งมีชีวิต ดังนี้
- เป็นแหล่งที่อยู่อาศัย
หลบภัย แหล่งอาหาร ผสมพันธุ์ และเลี้ยงตัวอ่อน
- เป็นตัวการสำคัญในการจำกัดชนิดและความอุดมสมบูรณ์ของพืชในสภาพแวดล้อมนั้นๆ
- ช่วยในการผสมพันธุ์ของพืชดอก
- ช่วยในการกระจายของเมล็ดพันธุ์พืชไปในบริเวณกว้าง
- มีผลต่อพืชในการนำธาตุอาหารจากดินไปใช้ได้มากหรือน้อยได้
- มีผลต่อการทำงานของจุลินทรีย์ในดิน
- มีผลต่อการปลดปล่อยธาตุ
N, P, S จากอินทรียวัตถุเพื่อเป็นประโยชน์ต่อพืช
4. กระแสลม
มีอิทธิพลต่อสิ่งมีชีวิต ดังนี้
- ช่วยในการผสมพันธุ์ของพืชดอก
- ช่วยในการกระจายของเมล็ดพันธุ์พืชไปในบริเวณกว้าง
- ช่วยในการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิต เช่น นกใช้ลมในการช่วยบิน
- ช่วยในการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิต เช่น นกใช้ลมในการช่วยบิน
ดอกแดนดิไลออน ขยายพันธุ์โดยใช้ลมในการพัดเมล็ดให้ปลิวไปตามอากาศ
ภาพประกอบ ดอกแดนดิไลออน |
5. อุณหภูมิ
มีอิทธิพลต่อการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิต ดังนี้
-
มีผลต่อการหุบหรือบานของดอกไม้บางชนิด เช่น ดอกบัว จะบาน ในตอนกลางวันแต่จะหุบในตอนกลางคืน เป็นต้น
- มีผลต่อการคายน้ำของพืช
-
มีผลต่อการกระจายพันธุ์ของสิ่งมีชีวิตเนื่องจากพืชบางชนิดสามารถเจริญเติบโตได้ดีในเมืองหนาว
เช่น สตรอเบอรี่ สาลี่แอปเปิล เป็นต้น แต่พืชบางชนิด จะเจริญเติบโตได้ดีในเมืองร้อน
เช่น ทุเรียน มะละกอเป็นต้น
-
มีผลต่อลักษณะและรูปร่างของสิ่งมีชีวิต
เช่นสัตว์ในเขตหนาวจะมีขนาดตัวที่ใหญ่กว่าสัตว์ที่อยู่ในเขตร้อนหรือสัตว์บางชนิดที่อยู่ในเขตหนาวจะมีขนหนามากกว่าสัตว์ในเขตร้อน
-
มีผลต่อพฤติกรรมบางประการของสัตว์ เช่น การจำศีลในฤดูหนาว ของหมีขั้วโลก เป็นต้น
-
มีอิทธิพลต่อการอพยพย้ายถิ่นชั่วคราวของสัตว์หลายชนิด เช่น
การอพยพของของนกนางแอ่นจากประเทศจีนมายังประเทศไทย การอพยพของนกนางนวล
การอพยพของห่านป่าในฤดูหนาว
ภาพประกอบ ห่านป่า |
6. สภาพความเป็นกรด-ด่าง มีอิทธิพลต่อสิ่งมีชีวิต ดังนี้
- มีผลต่อการทำงานของเอนไซม์
- มีผลต่อพืชในการนำธาตุอาหารจากดินไปใช้ได้มากหรือน้อยได้
- มีผลต่อการทำงานของจุลินทรีย์ในดิน
- มีผลต่อการปลดปล่อยธาตุ
N, P, S จากอินทรียวัตถุเพื่อเป็นประโยชน์ต่อพืช
แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ที่ปล่อยออกมาจากโรงงานอุตสาหกรรม หากไม่ควบคุมปริมาณการปล่อย อาจจะเกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมได้
ภาพประกอบ การปล่อยควันจากโรงงานอุตสาหกรรม |
งง
ตอบลบงง
งง
งง
งง
งง
ลบไช่งง
ลบสุดยอดทำให้เข้าใจได้ง่าย
ตอบลบ